UN DÍA COMPLETO

Hai días así, repletos de sucesos e que poñen a proba a miña capacidade de Encargado Xeral da casa familiar. E se a xornada prometría co gallo do cumpreanos de Mar -porque xa sabía eu que iamos comer ben e que algunha lambonada tamen caería- culminou voa visita de Albino, un amigo  de Mar, malagueño de pro. Bueno, o de amigo é un falar, porque xa nos visitou en Pedraquente e tamén xa estivo na casa da cidade hai unhas semanas. Mar tamén o visitou na súa terra algunhas veces, así que deduzo eu que a relación vai de algo máis que de amizade. Eu con el, nin fu nin fa. Eu procuro portarmen ben e el responde da mesma maneira. Quero dicir, que penso que sempre nos levaramemos ben porque cada un atende ao seu e non se mete nos asuntos do outro. Algún aloumiño si que me dá, que non quero quedar de mentireiro, pero aínda non sei se o fai  para quedar ben ou se en realidade me estima. Bueno, xa se verá porque non sei por que me dá a pinta que teremos tempo e tempo de vernos. E o día foi trancorrindo coa cotianidade dun domingo de media festa ata que chegou a noite e Daniel deixou de ser Daniel. Quero dicir que aínda que estaba connosco  non se portaba coma todos os días. Eu ollaba como se abrigaba, unha peza de roupa sobre a outra a pesar de estar quentiños na casa, que xa puxeron a calefacción. Resumindo, que foi para a cama, todo cheo de frío ao primeiro e abrasado de calor despois. Nada, un queixicas, que por un pouco de febre xa se pon a morrer. Pois alá me fun eu tamén para a cama con el, a facerlle compañía. E xa polo día, e vendo que non se daba ereguido para ir traballar, vinme na obriga de botar con el toda a mañá na habitación, un pouco enriba da cama e outro pouco no solo, que en verdade o home daba unha calor de coidado. E así pasou o día, na camiña, ata a noite que se ergueu para ir... tomar a súa cervexa diaria ao bar! Mirade vós que enfermiño estaba!

QUIMBA

Non sei se se escribe con Qu o con K, pero como Daniel só emprega o qu eu poña como me poña  terei que optar polo qu. Pásame o mesmo con Quira, a miña veciña, que tamén comeza pola mesma letra. No meu libro do destino está escrito que o qu ten moita relevancia. Bueno, é unha broma da lingua que me permito porque hoxe estou contento: estamos todos na casa, xa almorcei e de contado imos ir a Bolnovo, á feira e a dar un paseo e facerlle unha visita a Lula.
O que pasa é que non deixo de pensar na Quimba, a galga que María e Anxo comparten dende hai xa uns meses. Que a compartan non quere dicir cada un teña un anaco, non. É que unha tempada está na casa dun e outra na do outro.De Panes a Cuarte e viceversa. Estes matrimonios de nova fornada sonche así: non poden vivir o un sen o outro e a Quimba digo eu que lles servirá  de confidente cando non poden estar xuntos. E venme ao acordo a Quimba porque Daniel ensinoume onte unha fotografía dela  que Anxo colgou no feisbú. A galga está botando unha sonada picha arriba, cunha das patas dianteiras cruzándolle o corpo. Máis ou menos como fago eu, só que ela como é moito máis grande chama máis a atención e a min que queredes, veume a risa;así polo caladiño para que os da casa non se cabreasen, aínda que creo que a eles tamén lles pasou o mesmo. Aínda a recordo no verán en Pedraquente, cando me andaba a molestar xogando comigo e atropellándome coas súas patas! E na cidade o mesmo, hai uns poucos días, cando estiveron na casa os dous namorados e máis ela! Bueno, a verdade é que se portou bastante ben e que non me podo queixar. Eu pensaba que ía ser peor, pero recoñezo que se portou moi ben. Vai medrando, coma min, e cada vez facemos menos tonterías. Dáme a pinta que imos ter unha   boa amizade, aínda que me leve un  anaco, un considerable anaco.
E espero que mañá lle dea a Anxo unhas cantas lambetadas no meu nome, que está de cumpreanos. Se lle dá unha por ano vai ter que limparse cunha sábana. Coa lingua que ten!

CASTAÑAS

Como bo galego encántanme as castañas. Cocidas, asadas ou crúas tanto me tén:
relámbome de gusto cada vez que se achega o tempo e alguén da casa trae unhas poucas -ou unhas moitas- e alá se poñen a espenicalas e a cocelas. Logo aos  poucos van peteirandeo nelas e entre bocado e  bocado, un grolo de viño ou cervexa. A min sempre me cae algunha, que saben que me gustan moito e con tona ou sen ela pápoas nun bocado e demándolle outra máis co meu meneo de rabiño.
Cando viviamos na vila iamos por elas aos castiñeiros, dando un longo e plácido paseo pola beira do río, case sempre con Mar, que daquela gustaba moito de ir ás castañas e abrir ou ourizos cos pés alí meso, ao pé do castiñeiro para con coidadiño sacalas do seu agocho e gardalas nunhan bolsa ou nos petos. Era todo un ritual que se repetía ano tras ano, unha festa porque logo ao chegar a casa sempre asabamos  xa unhas poucas no forno da cociña ou as cociamos con fiuncho entre risas e contos, que se presta moito este tempo de outuno para as reunións familiares ao carón do lume.
Agora na cidade ser xa non é o mesmo, porque ás castañas xa non imos, xa non disfrutamos do paseo, da recolleita. Ímolas catando porque sempre hai veciños que lles regalan unhas présas ou mesmo as mercan na rúa, neses asadeiros con forma de tren que se espallan polo centro da cidade cando chega este tempo . Pero bueno, pasar pasámolo moi, moi ben. E déixovos, que agora mesmiño vaise pór Daniel a espelicar unhas castañiñas de aló de Ourense, que sei que son moi boas. Bueno, a min a orixe non me importa; o que me importa é darlle pola noite ao dente, que non me caen pesadas, non.

ASUNTA

Non podo deixar de pensar nesta nena desgraciada. Si xa non  entendo por que  foi abandonada polos seus pais cando naceu, menos entendo agora que fose asasinada polos seus pais adoptivos, por aqueles que decidiron hai nove, dez ou once anos ter unha filla, aínda que tivesen que ir por ela a un país lonxano, tan distinto ao noso, cunha cultura e unha sociedade tan diferentes. Sigo sen enteder que pode levar aos humanos a matar ao seu igual, así, con aleivosía; máis cando este é seu irmán, seu pai, seu fillo..Pobre Asunta, que cruel foi o destino contigo. Pasaches da soedade do orfanato  a fartura de cariño de pais e de avós, para en pocos anos ser asasinada imcomprensiblemente por aqueles mesmos que che rescataron da miseria, que presumían de ti polas rúas da cidade ata hai tan pouco tempo! Que curto foi o teu percorrido vital: dun berce humilde a un pazo para rematar nunha furna funeraria convertida en cinza en tan só once anos. E sabes o máis triste, miña nena coa que quizais crucei unhas olladas, que despois dun mes aínda segues aí, onde che depositaron, nunha caixiña de porcelana ou de metal. Chea de frío, soa, esquecida,orfa de vida.

BARBARIE

Moito levo oído estes días sobre Asunta, unha nena que foio asasinada ao parecer polos seus pais. Non hai xornal, radio ou televisión que a todas horas non nos faga chegar algunha nova sobre tan triste e incomprensible suceso.

XA ERA HORA

Xa era hora,si. Xa era hora de que alguen se acordara de min e premera nas teclas, que eu só non sei. E non quero mirar para ninguén, non; que logo di que non ten tempo, que non ten ganas, que mañá comezo, que para o que hai que contar...escusas dun lacazán.

E mira que teño eu novas que contar, mira que aconteceron feitos salientables durante estes tres meses transcorridos dende a miña última entrada. A saber: Anxo casou con María en Asturias - E A MIN NON ME LEVARON á voda, que quedei de prestado na casa de Bibi e Javier e o seu fillo Alex que por certo me trataron moi, moi ben-; Mar rematou con éxito os estudos do seu 5º curso, e xa só lle falta un tris para ser médica; os vellos -ai se me oen- van tirando e que non se queixen,  que as veces pensan que teñen quince anos e fan o parvo canto queren; fun a praia cos amigos de Mar en máis dunha ocasión; pasamos un mes en Pedraquente disfrutando do sol, da familia, dos veciños, dos conxéneres, e ata da auga, aínda que recoñezo que co baño non  disfruto, non; e claro, coma estou coma un buxo por tanto deporte e tanto paseo ata adelgacei un chisco, penso eu. En fin, que levei unha vida divertida e intrépida durante este longo periodo de tempo. Só unha mancha, unha lagoa, unha actitude vergonzosa que preferiría esquecer pero non consigo : o meu instinto levoume a ...deixar sen vida a un paxariño. Pasou e pasou, e non quero recordar nen sequera o sucedido, pero os da casa moito me berraron. Seique foi o instinto. O instinto? E eso que é? Terán os humanos tamén ese instinto?, porque mirade que se danan entre eles. Fose o que fose, foi superior ás miñas forzas. E xa está, xa non lle quero dar máis voltas. Xa o quero borrar da miña memoria, da miña vida. Ah, e esqueciame de que coñecín a Albino, un amigo, seique, de Mar. Estivo con nós en Pedraquente e agora está aquí na cidade pasando uns días na casa. Pero de Albino, falarei outro día.

ESFORZO

A Mar só lle falta un ano para rematar os estudos de Medicina. Anda logo no seu quinto curso académico, a voltas cos últimos exames de xuño. E teño que recoñecer que pasmo con ela, co tempo que lle dedica aos libros; aí, no cuarto de estudo; sóa ou comigo como única compañía. E non vos estou falando dun día ou dous, non; estouvos falando de semanas, meses, de sol a sol, sen saír ou como moito para botar unha carreiriña, osixenarse e despexar a cabeza. Sen ver aos seus amigos e amigas, comunicándose con eles ou elas a través do móvil. Comer, come; eso si, que non entendo eu como pode darlle tanto a mandíbula e enfraquecer, ou iso di súa nai, Elba. A min parecéme que está coma sempre. Como moito, moito, algo máis desaliñada,así de calquera maneira; con roupa vella, de andar pola casa; cómoda. Eu alégrome que sexa así, traballadora, aínda que entre descanso e descanso aproveite para peterrear comigo e incomodarme, quentándome o xenio, que eu ser son bo, que xa o saben os da casa, pero tamén saben que se teño que poñerme nas miñas póñome de contado. E non cedo, non. Aínda que despois leve.
 Non sei eu se todos os humanos cando estudan o fan co mesmo esforzo que Mar. Dame a min a pinta que non, pois supoño que algunas carreiras serán máis doadas que Medicina, que esta deber ser das máis longas e difíciles de sacar adiante. Pero claro, estamos falando dunha profesión especializada en loitar contra as enfermidades que padecen as persoas. E iso ten que ser moi dificil, moi complicado; tanto coma os humanos mesmos, que xa o teño dito outras veces.
A verdade é que xa teño ganas de que remate os exames. Para vela descansar, rir, pasear, sair cos amigos, levarme con ela para Bolnovo a pasar a fin de semana, trasnoitar...Para que durma ata tarde comigo ao seu carón. Para irmos xuntos á praia a Pedraquente, a xogar na area e na auga, bueno esto da auga e un falar.. Para enredar sen présas. E ata que non chegue ese día, eu con ela, ao pé do canón, sen pestanexar, que aquí ten un ser vivo que a quere moito e sofre cando ela sofre, e ri cando ela ri.

POR FIN, SOL

Xa era hora!, xa era hora! Por fin volveu o sol, a luz, a calor. Por fin volven os da casa a falar de algo máis que o frío e a chuvia. Por fin saio de paseo sen verme obrigado a andar arrimado as paredes dos edificios para resgardarme da chuvia. Por fin corro entre a herba sen mollarme a barriguiña e o piticlín. Por fin agromou a primavera con forza. Por fin vexo a xente ao meu redor sorrir e pasear sen presa, disfrutando de algo tan sinxelo como dirixir a face cara ao sol, pechar os ollos e quedarse así un intre, coma en trance. E eu a imitalos tan contento, estricándo todo o que dá de si o meu corpiño.
E para completar tanta felicidade saio a miudo con Elba e Daniel de paseo pola cidade camiñando de vagar, perdéndonos entre os viandantes, como se fósemos uns turistas máis, pousando a mirada nas pedras centenarias da cidade, tantas veces vistas e sempre diferentes. E por riba disfruto coma nunca da familia nestes días que anda Anxo na casa preparando o seu casamento. Así que xa podo dicir ben alto: por fin domina o sol ás nubes e á chuvia e Pedraquente está esperando!

UN PASEO POLO RÍO

Fora por haches ou por bes o certo é que este ano non fomos a Pedraquente en Semana Santa. Quedamos na casiña e pouco saimos por aí. E non saimos porque semella que vivimos no Reino da Chuvia. Os da casa non recordan tanto tempo chovendo, tantos dias sen case poder sair  dar un paseo sen correr o risco de mollarse, e de mollarse ben mollado, e eu doblemente mollado, porque por riba de empaparme dun xeito natural, cando chego a casa volven a enchouparme debaixo da billa da ducha para lavarme e secarme. Ao primeiro, cando chaman por min, fago que non oio a ver se se esquecen; pero nada, non me salva nin o anxo dos canciños. Logo, xa no allo, deixome facer -non queda outra-e ao remate ata agradezo o lavado, secado, pranchado, cepillado, deitado...
Pero un dos poucos días que viñeron bos aproveitamos e fomos dar un longo paseo pola beira do río que discorre  polas aforas da cidade, entre  vivendas construídas non hai moitos anos a unha e outra marxe no seu tramo máis urbano -acondicionado para disfrute dos cidadáns-e entre árbores, hortas e casas vellas de pedra no seu tramo rural, tamén acondicionado, pero menos invasivo, para que a xente de calquera idade poida pasear sen grandes esforzos. Non sabería dicir canto tempo estivemos andando, pois os da casa non miraban para nada o reloxo. Só tiñan palabras de admiración para o entorno natural do percorrido e as casas rehabilitadas, para as augas revoltas pola chuvia abundante e os canles de derivación  que as encamiñan  por baixo das casas, para  presas e  lavadoiros ateigados, botando por fóra, anegando as ribeiras e obrigándome a dar chimpos para saber onde pisaba,  non me fora mancar. Canto disfrutei! E que ben o pasaron Elba e Daniel! Falaban de volta para a casa, xa polas rúas da cidade, de seguir camiñando río abaixo, pois o paseo enlaza co Camiño de Santiago e leva ata Fisterra. Pois non é mala idea, non. Eu apúntome, que aínda que cansei un pouco valiu a pena.

UNHA RAIOLA

Din os da casa que levamos máis de dous meses de chuvia a reo. Bueno, eu non sei se será tanto, pero levar levamos un mundo de chuvia aturado dende o Nadal. E chuvia sen sol, sen esa claridade que che aleda o espírito e que cha fai ver o mundo dun xeito máis optimista.
Por iso, cando en días coma hoxe o sol asoma por entre as nubes e unha raioliña entra pola ventá da cociña corro de contado a tomar posicións  para que pouse no meu corpiño. Contemplo primeiro dende a porta con admiración como se reflicte nos electrodomésticos e nos azulexos: brillante, luminosa, adorable; logo séntome no chan cara ela  e entorno os ollos para percibila mellor, para que a caloriña me invada a modo dende as orellas ata a punta do rabo. Cando xa a calidez da raiola  converte as miñas pálpebras en persianas a punto de pecharse cambio de posición e póñome de costado. Primeiro cara a dereita e despois cara a esqueda, ou ao revés; que ás veces ando tan na inopia que xa non sei para onde miro. E así quedo transposto un bo anaco, moneando, en pleno trance onírico, decatándome,  aínda que non o queira, como  a miña cabeza se vai inclinando lentamente, empinando ata case chegar ao chan, coa boca semiaberta,  ata que sobresaltado érgoa abrindo as palpebras todo o que podo, que ás veces non é moito, para reflexionar un intre sobre os pequenos praceres da vida e volta a comezar. E así  boto non sei canto tempo ata que presentindo que me vou dar un testarazo opto pola mellor solución: ir  durmir un anaco ao cuarto de Anxo ou de Mar, que son moi soleados e teñen ademias moi boa vista. E ata que cheguen os da casa para xantar.

POR QUE?

Os da casa teñen unha coñecida en Bolnovo que os chama cada vez que algún veciño coñecido de seu deixa de vivir. Vamos, que morre. Ás veces a nova sorpréndeos e outras non tanto. Supoño eu que esta reacción depende da identidade da persoa que pasa a mellor vida: nova ou vella, parente ou non, amiga ou coñecida...E  ata das circunstancias do pasamento: enfermidade, accidente, vellez...Por certo,  eso de mellor vida oinllo a Daniel. Eu a verdade é que non o entendo. Onde vou ter eu mellor vida que aquí a carón da familia !
Onte Agripina -que así se chama a campaneira telefónica-chamou. Daniel devolveulle a chamada e a medida que a escoitaba o seu semblante foise volvendo serio, pensativo. Segundo lle contou logo a Elba tratábase dunha moza nova que decidira quitarse a vida, algo que xa intentara anos atrás e que non conseguira por pouco. Xa un irmán seu máis novo tomara esta mesma tráxica decisión antes ca ela. E non fallou.
E eu pregúntome que é o que pode levar a un humano a quitarse a vida. Que pensamentos acollerá o seu maxín non neses intres inmediatamente anteriores ó crac, que supoño valeiros de xuízo, senón neses outros momentos de reflexión, de ensimesmamento, de razoar sobre os motivos que o impulsarán días, meses ou anos despois a tomar tan desmedida determinación. Imaxino que sobre esto haberá moitas opinións, moitos estudos, demasiadas teorías e poucos acertos. Claro que ben pensado tampouco é fácil atinar, digo eu.Os humanos son tan complicados.

LUCES DE NADAL

A vedade é que non sei que facer con Daniel. Coma vós sabedes eu son a alma mater -aí vai-deste blog; el só preme as teclas. Só premer! Mirade vós que traballo tan grande. Pois non hai maneira! Segundo me di a xeito de disculpa, a crise global aféctalle e non está para enredos; aínda que eu máis ben penso que é pura e simple vagancia. Va-gan-cia !! Vai para un mes que tiña titulada esta entrada e aí me quedei. Porque quería falar do Nadal. Destes días de lecer, festas e papatorias para uns e de conmemoración relixiosa para outros, cada vez menos segundo falan os da casa, pero o Nadal  re-ma-tou e aínda que quedan no frigorífico algunhas lambetadas propias destes días -que espero catar-, o espírito navideño xa vai aló e as miñas elucubracións, canda el. É curioso, agora que o penso aínda quedan, xa apagados, os adodíos con bombillas de luces de cores pendurando nas rúas e prazas de vilas e  cidades e que son o sinal visible do tempo que se achega cando os empezan a colocar. Non sei por que imaxinara que este ano coa crise no ía a ver as luces de cores resplandecendo na noite fría, ou polo menos non tantas como outros anos. Pois estaba equivocado: máis ou menos as mesmas.E alegróme de que foxe así. As luces aledan o ambiente, animan a xente a sorrir e a soñar, a esquecer por uns días as preocupacións de todo o ano, a ser máis comunicativas, a mostrarse felices...Pero tamén é verdade que hai outra moita xente que non ten ganas de contos, que os consomen os problemas, que pensan que non teñen futuro porque tampouco teñen presente. Xente a quen lle dá igual que haxa luces ou non, mesmo lles molesta tanto gasto inútil cando eles o está pasando tan mal. E enténdoos. E gustariame botarlles unha man ou facelos sorrir polo menos.Din os da casa que en tempos coma estes toca apretar o cinto e fomentar a solidariedade. Eu cinto non teño, así que...pero solidario podo ser e sereino: en vez de ladrarlle aos veciños cando me atope con eles, menearei o rabiño en plan de amistade e ata serei capaz de dar unha reviravolta para facelos sorrir.